• شماره های پیشین

    • فهرست مقالات نوآوري

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - نوآوري و صادرات مبتني بر فناوري برتر مقایسه جمهوری اسلامی ايران با کشورهاي منتخب سند چشم‌انداز
        ابولفضل شاه آبادی هانیه ثمری
        در عصر حاضر، بخش عمده‌اي از توان اقتصادي ملل براي تسلط بر بازارهاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي در گرو کسب دانش و فناوري و به کارگيري آن در خلق محصولاتي متنوع و هماهنگ با نياز کنوني جهان است. استفاده از فناوري در توليد و صادرات، موجب افزایش قدرت رقابت پذیری و افزایش سهم در با چکیده کامل
        در عصر حاضر، بخش عمده‌اي از توان اقتصادي ملل براي تسلط بر بازارهاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي در گرو کسب دانش و فناوري و به کارگيري آن در خلق محصولاتي متنوع و هماهنگ با نياز کنوني جهان است. استفاده از فناوري در توليد و صادرات، موجب افزایش قدرت رقابت پذیری و افزایش سهم در بازار جهانی می‌گردد. هدف مطالعه حاضر، بررسي تأثير نوآوري بر صادرات با فناوري برتر ایران در مقایسه با کشورهاي منتخب سند چشم انداز در بازه زماني 2012-2007 به منظور ارائه توصيه هاي به سياست گذاران کلان اقتصادي در راستاي تحقق اهداف سند چشم انداز و مقابله جدي با تحريم هاي اقتصادي است. نتايج بيانگر رابطه مثبت بين نوآوري و صادرات با فناوري برتر در کشورهاي مورد مطالعه است. بر اساس تحليل هاي حاضر، در بين کشورهاي مورد مطالعه، بهترين و ضعيف ترين عملکرد صادرات مبتني بر فناوري برتر به ترتيب متعلق به ترکيه و قطر است. جمهوري اسلامي ايران درخصوص صادرات با فناوري برتر و در دو شاخص نوآوری (تعداد حق اختراع و تعداد مقالات علمی و فنی چاپ شده) در رتبه دوم منطقه قرار گرفته است ولی در سایر شاخص ها از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست. علی رغم وجود نسل جوان آموزش دیده و گسترش تحصیلات تکمیلی به دلیل ناهماهنگی بین سیاست های کلان اقتصادی با سیاست های پژوهشی و نوآوری و خلاء تقاضا محوری نوآوری، هنوز جایگاه برتر ایران در صادرات با فناوری برتر در منطقه تحقق نیافته است. لذا جهت مقابله جدی با تحریم های اقتصادی و تحقق اهداف سند چشم انداز ضرورت دارد، اقدام به اتخاذ سیاست های کلان اقتصادی در راستای ایجاد بستر مناسب جهت بسط تقاضای فعالیت‌های نوآوری صورت پذیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسي و تبيين سازمانهاي پژوهش و فناوري در نظام ملي نوآوري ايران - مورد مطالعه: جهاددانشگاهي
        رضا انصاري حميدرضا طيبي
        نظام ملی نوآوري به عنوان یک رويكرد سيستمي به نوآوري، در برگیرنده عناصر و ارتباطاتي است كه در جهت توليد، انتشار و استفاده از دانش جديد و سودمند از نظر اقتصادي، با يكديگر در تعاملند و درون مرزهاي يك كشور عمل مي‌كنند. یکی از این عناصر، سازمان‌های پژوهش و فناوري2 هستند و اغ چکیده کامل
        نظام ملی نوآوري به عنوان یک رويكرد سيستمي به نوآوري، در برگیرنده عناصر و ارتباطاتي است كه در جهت توليد، انتشار و استفاده از دانش جديد و سودمند از نظر اقتصادي، با يكديگر در تعاملند و درون مرزهاي يك كشور عمل مي‌كنند. یکی از این عناصر، سازمان‌های پژوهش و فناوري2 هستند و اغلب كشورها داراي چنين سازمان‌هايي هستند كه مستقل و غيربنگاهی بوده و با اين فرض تأسيس شده‌اند كه مي‌توانند يا بايد بتوانند بخش مهمي از نظام نوآوري را تشكيل دهند. در كشورهاى در حال توسعه نقش اين سازمان‌ها به دليل ضعف در پايه‌هاى فناورانه و فقدان تعاملات پويا ميان بازيگران نظام نوآورى حياتى تشخيص داده شده است. از مطرح‌ترین این سازمان‌ها در نظام نوآوری ایران، جهاد دانشگاهی است. این مقاله به دنبال بررسی و تبیین سازمان‌های پژوهش و فناوری در نظام ملی نوآوری است و جهاد دانشگاهی را به عنوان یک نمونه مورد مطالعه قرار می‌دهد. به همین منظور این مقاله دلایل شکل‌گیری سازمان‌های پژوهش و فناوری، ویژگی‌های متمایز کننده، کارکرد و گستره فعالیت و جایگاه این سازمان‌ها را در نظام ملی نوآوری بررسی می‌نماید. در ادامه به تبیین جهاد دانشگاهی به مثابه یک سازمان پژوهش و فناوری و مهمترین ويژگي‌هاي نظام نوآوري کشور پرداخته و در انتها پیشنهادهایی ارائه می‌شود که مرتبط با نقش و جایگاه جهاد دانشگاهی در نظام نوآوری ایران و گستره فعالیت‌های آن به مثابه یک سازمان پژوهش و فناوری می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تجاري سازي موفق فناوري با رويکرد تيمي
        مصطفی بغدادی مرضیه شاوردی
        ايده‏پردازي، پژوهش و نوآوري فناورانه، زماني ارزشمند است که منجر به خلق ثروت شود. تجاري‏سازي روشي است که مي‏توان به واسطه آن علم را به اقتصاد گره زده و به خلق ثروت از نوآوري پرداخت. موفقيت در توسعه و تجاري‏سازي فناوري، مستلزم کنار هم قرار گرفتن عوامل متعددي از جمله تفکر چکیده کامل
        ايده‏پردازي، پژوهش و نوآوري فناورانه، زماني ارزشمند است که منجر به خلق ثروت شود. تجاري‏سازي روشي است که مي‏توان به واسطه آن علم را به اقتصاد گره زده و به خلق ثروت از نوآوري پرداخت. موفقيت در توسعه و تجاري‏سازي فناوري، مستلزم کنار هم قرار گرفتن عوامل متعددي از جمله تفکر خلاق، دانش فني مناسب، تفکر و روحيه کارآفريني و منابع مالي است. اما به ندرت پيش مي‏آيد يک فرد به تنهايي همه اين ويژگي‏ها را داشته باشد. از اين رو، بهترين راهکار براي تجاري‏سازي موفق فناوري، ايجاد تيمي متشكل از چهار شخصيت مختلف با ويژگي‏هاي فوق مي‏باشد: اين چهار شخصيت عبارتند از مخترع/نوآور، سرمايه‏گذار، فناور و كارآفرين. اين مقاله ضمن بررسي تعاريف و مفاهيم تجاري‏سازي، به سيزده مرحله در فرايند تجاري‏سازي -از ايده‏پردازي تا توسعه موفقيت و رشد- اشاره مي‏کند. در ادامه تشکيل تيم نوآوري را به عنوان يکي از راهکارهاي موفقيت تجاري‏سازي پيشنهاد داده و به بيان ويژگي‏هاي تيم نوآوري و اعضاي آن و نقش آنها در مراحل مختلف تجاري‏سازي مي‏پردازد. در پايان مقاله نيز به منظور دستيابي به دستاوردهاي بيشتر و بهتر در حوزه تجاري‏سازي، با توجه به شرايط موجود کشور پيشنهاداتي ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - رويكرد تحليلي مقايسه‌اي به تحقیق و توسعه در ايران و چند كشور پيشرفته
        مرتضی جمالی پاقلعه احسان شفیع زاده
        اهميت سرمايه‌گذاري روي تحقيق و توسعه، در كشورهاي پيشرفته‌ صنعتي به عنوان امري مسلم و بديهي فرض گرديده است و امروزه اين تحقيق و توسعه است كه چگونگي تخصيص بودجه و مسائل مالي را تعيين مي‌كند. در حال حاضر سرمايه‌گذاري در واحدهاي R&D به عنوان يك مزيت رقابتي به شمار مي‌آيد. ا چکیده کامل
        اهميت سرمايه‌گذاري روي تحقيق و توسعه، در كشورهاي پيشرفته‌ صنعتي به عنوان امري مسلم و بديهي فرض گرديده است و امروزه اين تحقيق و توسعه است كه چگونگي تخصيص بودجه و مسائل مالي را تعيين مي‌كند. در حال حاضر سرمايه‌گذاري در واحدهاي R&D به عنوان يك مزيت رقابتي به شمار مي‌آيد. امروزه کشورهايي مي‌توانند وارد عرصه رقابت در سطح بين‌المللي شوند كه همواره در پي استفاده از فناوري‌هاي جديد برآمده و اين امر به جز با داشتن مراكز تحقيق و توسعه فعال و مطابق با معيارهاي نوين جهاني امكان‌پذير نخواهد بود. در اين مقاله پس از مرور ادبيات موضوع، به بررسي و تبيين عوامل موفقيت تحقيق و توسعه و جايگاه آن در ایران و کشورهاي پيشرفته‌ای چون ژاپن، آمریکا، و چین پرداخته شده است. سپس مقايسه‌ تطبيقي بین آنها صورت پذيرفته و در پايان راهكارهايي براي بهبود وضعيت تحقيقات در ایران ارائه شده است. در مرحله اول دولت بايد با حمايت مالى و در اختيار نهادن تسهيلات و ايجاد فضاى تشويق‌آميز و اميد دهنده به محققان، و در مرحله دوم خود محققان با تقويت تعلقات ملى و آشنايى با جديدترين روش‌هاى علمى دنيا، به نوآورى و خدمت به كشورمان بپردازند. به خصوص دانشگاه‌ها به عنوان نهادى متفكر و منبع عظيم علمى و فرهنگى جامعه بايد رويكرد علمى‌نگر را به عنوان تفكر غالب حاكم نمايند و در جهت كاربردى كردن تحقيقات در کشور بكوشند. اين امر با برقرارى ارتباط دائمى و مناسب بين نهادها با مراكز پژوهشى و دانشگاهى و فرهنگ‌سازى در خصوص علم و تحقيق در ميان مردم حاصل مى‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - ارزيابي وضعيت رقابت‌پذيري کشورهاي عضو اوپک، با تأکيد بر مؤلفه‌هاي نوآوري محور
        ابولفضل شاه آبادی حامد صادقی
        رقابت پذيري از جمله مباحثي است که طي چند دهه اخير توجه بسياري از محققان و سياستگذاران را به سمت خود معطوف کرده است. در دنياي امروز و با گسترش پديده جهاني شدن، کشورها تمامي تلاش خود را به کار مي گيرند و از همه ظرفيت هاي خود استفاده مي کنند تا بتوانند با ارتقاء توان رقابت چکیده کامل
        رقابت پذيري از جمله مباحثي است که طي چند دهه اخير توجه بسياري از محققان و سياستگذاران را به سمت خود معطوف کرده است. در دنياي امروز و با گسترش پديده جهاني شدن، کشورها تمامي تلاش خود را به کار مي گيرند و از همه ظرفيت هاي خود استفاده مي کنند تا بتوانند با ارتقاء توان رقابت پذيري به کسب سهم بيشتر از بازارهاي بين المللي نائل آيند. در ميان عواملي که موجب افزايش قدرت رقابت پذيري کشورها مي شود، مي توان به شاخص هاي نيازهاي اساسي، کارايي محور و نوآوري محور اشاره نمود که همگي در گزارش رقابت پذيري جهاني مجمع جهاني اقتصاد مورد توجه قرار گرفته اند. در اين مطالعه به بررسي وضعيت شاخص کلي رقابت پذيري و همچنين مؤلفه هاي نيازهاي اساسي و نوآوري محور اثرگذار بر رقابت پذيري در بين کشورهاي عضو اوپک براساس گزارش رقابت پذيري جهاني 2011-2010 پرداخته مي شود. نتايج نشان مي دهند وضعيت رقابت پذيري در بين کشورهاي مورد بررسي چندان نامناسب نيست، اما بايد خاطر نشان ساخت توان رقابتي آنان وابستگي زيادي به زيرساخت ها و محيط کلان اقتصادي که خود تابع صادرات نفت و درآمدهاي ارزي حاصل از آن مي باشد، دارد. در عين حال، وضعيت رقابت پذيري آنان از منظر مؤلفه هاي نوآوري نامناسب است. بنابراين به تصميم گيران اقتصادي اين کشورها پيشنهاد مي شود توان رقابتي شان را به سمت اتکاء بر مؤلفه هاي نوآوري محور که قدرت انعطاف بيشتري داشته و ارزش افزوده بالاتري به دنبال دارد، سوق دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - شناسايي عوامل مؤثر در رشد سریع شركت‌ها؛ مطالعه موردی: شرکت بهستان دارو
        حجت الله  مرادی پور حمید حسین لو
        این مقاله با هدف شناسايي عوامل مؤثر بر رشد سريع شركت بهستان دارو (به عنوان يك شركت با رشد سريع در صنعت داور)؛ چهار ویژگی (ويژگي‌هاي رهبران، تشخيص و شناسايي فرصت، نوآوري، سرمايه انساني) را به عنوان عوامل اصلي رشد سريع اين شركت (در قالب چارچوب مفهومي تحقيق) مورد بررسي قرا چکیده کامل
        این مقاله با هدف شناسايي عوامل مؤثر بر رشد سريع شركت بهستان دارو (به عنوان يك شركت با رشد سريع در صنعت داور)؛ چهار ویژگی (ويژگي‌هاي رهبران، تشخيص و شناسايي فرصت، نوآوري، سرمايه انساني) را به عنوان عوامل اصلي رشد سريع اين شركت (در قالب چارچوب مفهومي تحقيق) مورد بررسي قرار مي‌دهد. اطلاعات مورد نياز از طریق پرسشنامه محقق ساخته با ضریب پایایی 88% درصد و نیز انجام مصاحبه هدفمند با هفت نفر از مدیران شرکت اخذ گردید. تحلیل داده‌هاي گردآوري شده با استفاده از آزمون همبستگي، آزمون ميانگين و آزمون تحليل واريانس فريدمن انجام شد. نتايج تحليل‌هاي آماري فوق بيانگر آن است كه عوامل مفروض در چارچوب مفهومي تحقيق از رابطه معناداري با رشد سریع شرکت برخوردارند. همچنين اولویت عوامل مؤثر بر اين رشد، از دیدگاه مدیران، عبارتند از: ویژگی رهبران، سرمایه انسانی، شناسایی و تشخیص فرصت، نوآوری و نيز از نظر کارشناسان به شرح زير مي‌باشند: ویژگی رهبران، شناسایی و تشخیص فرصت، سرمایه انسانی، نوآوری. بنابراين هر يك از اين عوامل داراي زير شاخه‌هايي نيز مي‌باشند كه مي‌توان مهمترين آنها را از ديدگاه مديران و كارشناسان اين چنين برشمرد: تولید و ارائه محصول جدید، ‌میدان دادن به فعالیت کارآفرینان خلاق، متناسب بودن شرح شغل افراد با ویژگی‌هاي شخصیتی،‌ ارزیابی دوره‌ای مدیران و کارکنان، شرایط و موقعیت‌هاي محیطی مناسب، توانايي مديران در ادراك فرصت‌هاي كارآفرينانه، ‌شناسایی ظرفیت‌هاي بالقوه، تجربه كاري در سازمان، تجربه كارآفرينانه. در اين تحقيق علاوه بر شاخص‌هايي كه در چارچوب مفهومي تحقيق آورده شده است، شاخص‌هاي ديگري از مصاحبه مديران و همچنين نظر كارشناسان مطرح گرديد که عبارتند از: ارتباطات، سن شرکت، توانمندسازی و ظرفیت‌های مالی، فرهنگ سازمانی كه تأثير گذار بر رشد سريع بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - مديريت نوآوري با رويکرد بنگاهي؛ همراه با تحليل مقايسه‌اي شرکت‌هاي ژاپني و کره‌اي
        جعفر  باقری نژاد فهیمه سادات حسینی بهارانچی
        نوآوري توانايي شناسايي فرصت‌ها، مشاهدة روابط و استفاده از مزاياي آنهاست كه اين فرصت ها نه تنها در خصوص گشودن بازارهاي جديد، بلكه شامل روش هايي نوآورانه براي بازارهاي موجود نيز شامل هست. نوآوري ذاتاً امري پرمخاطره و داراي ريسك است و حتي شركت‌هاي رشد يافته و قوي نيز نمي ت چکیده کامل
        نوآوري توانايي شناسايي فرصت‌ها، مشاهدة روابط و استفاده از مزاياي آنهاست كه اين فرصت ها نه تنها در خصوص گشودن بازارهاي جديد، بلكه شامل روش هايي نوآورانه براي بازارهاي موجود نيز شامل هست. نوآوري ذاتاً امري پرمخاطره و داراي ريسك است و حتي شركت‌هاي رشد يافته و قوي نيز نمي توانند ريسك هاي نامحدود انجام دهند. در واقع سوال اين نيست كه آيا بايد نوآوري صورت گيرد يا نه، بلكه چگونه اين نوآوري به شكل موفقيت-آميزي انجام شود و چه درس هايي از موفقيت يا شكست آن می توان دریافت و اینکه آيا الگويي را مي توان براي آن به وجود آورد كه در فعاليت هاي آتي مورد بهره برداری قرار گیرد ؟ ازطرفی همواره اين پرسش بزرگ مطرح بوده است كه آيا مي توان آنچه را كه به عنوان نوآوري شناخته شده است، كنترل و مديريت كرد يا خير؟ در نگاه اول ممكن است مديريت نوآوري، فرايندي بسيار پيچيده و غيرممكن به نظر برسد؛ اما ما برين باوريم كه عليرغم ماهيت غيرقابل پيش بيني و تصادفي نوآوري، امكان يافتن يك الگوي اساسي موفقيت وجود دارد. چرا كه نوآوري، خود يك مسئله مديريتي است؛ از آن لحاظ كه بايد در خصوص منابع، جابجايي، تركيب و هماهنگي ميان آن ها تصميماتي اتخاذ گردد. در اين مقاله پس از شرح مطالبي پيرامون مفاهيم نوآوري و مديريت آن، يك مدل مفهومي و چگونگي استفاده از آن براي تمركز بر جنبه هاي كليدي مديريت نوآوري تشریح شده است. در ادامه، خلق و حفظ يك بافت سازماني خلاق مورد بحث قرار گرفته و در نهايت به تحليل مقايسه اي پيرامون مديريت نوآوري در شركت‌هاي ژاپني و كره اي پرداخته مي شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - پيشنهاد ايجاد سيستم نوآوري ملي در صنايع هواپيمايي ايران با توجه به بهينه گزيني کشور‌هاي روسيه‌، ژاپن و برزيل
        امین ترکمان
        جهت رشد و شكل‌گيري هر فناوري لازم است که نظام نوآوري در سطح ملي فعال گردد و عوامل و نهاد‌هاي گوناگون را براي کمک به رشد تکنولوژي همسو نمايد‌. صنايع هواپيمايي نيز از اين امر مستثني نيستند‌. صنايع هواپيمايي يکي از هفت صنعت کليدي جهان در سال‌هاي آينده خواهد بود و توانمندي چکیده کامل
        جهت رشد و شكل‌گيري هر فناوري لازم است که نظام نوآوري در سطح ملي فعال گردد و عوامل و نهاد‌هاي گوناگون را براي کمک به رشد تکنولوژي همسو نمايد‌. صنايع هواپيمايي نيز از اين امر مستثني نيستند‌. صنايع هواپيمايي يکي از هفت صنعت کليدي جهان در سال‌هاي آينده خواهد بود و توانمندي در اين زمينه ميتواند موجب توسعه در اين بخش و همچنين در ساير بخش‌هاي صنعتي کشور گردد. در سوي ديگر روش بهينه گزيني يکي از روش‌هاي رسيدن به فناوري مي‌باشد در اين روش با توجه به نمونه‌هاي موفق و الگو گيري از انها ميتوان مسير دستيابي به فناوري را هموار نمود. صنعت هواپيمايي شامل سه بخش اصلي رسيدن به مزيت نسبت به مقياس– ساختار صنعتي– سامانه توسعه بر اساس انتظار مشتري، است‌. در اين تحقيق با توجه به اين سه بخش عمده که بر اساس تحقيقات انجام شده مهمترين سهم را در موفقيت صنايع هواپيمايي دارند، به بررسي سياست‌هاي سه کشور برزيل، ژاپن و روسيه در فعال سازي نظام نوآوري ملي، مي‌پردازيم و به اين طريق اهميت سيستم نوآوري ملي را با مقايسه پيشرفت اين کشورها در صنايع هواپيمايي خاطر نشان مي‌سازيم. سپس با انتخاب مدل بهينه از ميان اين سه کشور پيشنهادي در زمينه سيستم نوآوري ملي در صنايع هواپيمايي کشور عزيزمان ايران ارائه مي‌دهيم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بررسي تطبيقي رويكردها و چارچوبهاي سنجش نوآوري
        سید نورالدین درونکلایی حسین رضا علیزاده ولوکلایی
        ادبيات موجود در سنجش نوآوري را از دو طريق ميتوان بررسي كرد: 1) سنجش نوآوري در سطح شركت 2) سنجش نوآوري در سطح ملي. سنجش نوآوري در سطح شركت جهت تصميمگيري در مورد مقدار تخصيص منابع به فعاليتهاي نوآوري و براي انتخاب حوزههايي كه نوآوري نويد بخش بازده اقتصادي بالايي است، و هم چکیده کامل
        ادبيات موجود در سنجش نوآوري را از دو طريق ميتوان بررسي كرد: 1) سنجش نوآوري در سطح شركت 2) سنجش نوآوري در سطح ملي. سنجش نوآوري در سطح شركت جهت تصميمگيري در مورد مقدار تخصيص منابع به فعاليتهاي نوآوري و براي انتخاب حوزههايي كه نوآوري نويد بخش بازده اقتصادي بالايي است، و همچنين مديريت راهبردهاي نوآوري درون بنگاهي، مورد نياز ميباشد. در سطح ملي نيز سياستگذاران براي شناخت وضعيت موجود، روند تحولات آينده، دريافت بازخورد از تأثيرات مثبت و منفي سياستهاي موجود و تدوين سياستهاي مناسب به اطلاعات حاصله از سنجش نوآوري نيازمند هستند. در مقاله حاضر سعي شده است تا مستند به مرور ادبيات موضوعي مربوط به عنوان تحقيق، با استفاده از بررسي تطبيقي برخي تحقيقات انجام شده در مورد سنجش نوآوري، به شباهتها و تفاوتهاي آنها اشاره شود. در بخش شباهتها به دو مورد فرايند نوآوري، سنجش تغييرات فناورانه و در بخش تفاوتها نيز به دو مورد: سطح تحليل و ارائه شاخصها براي سنجش هر سه حوزه فرايند سيستمي نوآوري اشاره شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - نقش دولت، دانشگاه و صنعت در تقويت نوآوري و نظام ملي نوآوري در ايران
        رضا رادفر عباس  خمسه
        تغييرات سريع فناوري در دهه‌هاي اخير موجب شده است تا کشورها به نوآوري و اهميت آن بيش از پيش پي ببرند. روابط پيچيده فناوري و نوآوري باعث پديد آمدن نظام نوآوري گرديده است. نظام ملي نوآوري، در سطح ملي در جهت تجاري نمودن ايده‌ها و انتقال مستمر دانش از سطح توليد دانش تا بهره‌ چکیده کامل
        تغييرات سريع فناوري در دهه‌هاي اخير موجب شده است تا کشورها به نوآوري و اهميت آن بيش از پيش پي ببرند. روابط پيچيده فناوري و نوآوري باعث پديد آمدن نظام نوآوري گرديده است. نظام ملي نوآوري، در سطح ملي در جهت تجاري نمودن ايده‌ها و انتقال مستمر دانش از سطح توليد دانش تا بهره‌برداري و تجاري سازي آن ايفاي نقش مي‌نمايد. اجزاء کلي اين نظام عبارتند از سازمانها و عرف‌ها. اين نظام وظيفه توليد، انتشار و استفاده از نوآوري‌ها را برعهده دارد. به‌عبارت ديگر نظام ملي نوآوري، نظامي جامع و فراگير است که از سياست‌گذاران دولتي، خلق‌کنندگان دانش جديد، استفاده‌کنندگان دانش و انواع روابط متقابل آنها شکل گرفته است. در اين مقاله سعي شده است تا به وظايف دولت، دانشگاه و صنعت در نظام ملي نوآوري پرداخته و نحوه روابط متقابل آنها را مورد بررسي قرار دهيم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - بررسي نظام مالكيت فكري ايران
        مهدی گودرزی سید کامران باقری
        اين مقاله حاصل تحقيقي است كه با هدف ارزيابي نظام مالكيت فكري ايران و نقش آن در توسعه فناوري ملي صورت گرفته است. در ابتدا مهمترين ويژگيهاي نظام مالكيت فكري كشور و تعاملات آن با ديگر كاركردهاي نظام ملي نوآوري بررسي ميشود، سپس مقايسهاي ميان اين نظام با نظام مالكيت فكري در چکیده کامل
        اين مقاله حاصل تحقيقي است كه با هدف ارزيابي نظام مالكيت فكري ايران و نقش آن در توسعه فناوري ملي صورت گرفته است. در ابتدا مهمترين ويژگيهاي نظام مالكيت فكري كشور و تعاملات آن با ديگر كاركردهاي نظام ملي نوآوري بررسي ميشود، سپس مقايسهاي ميان اين نظام با نظام مالكيت فكري در كشورهاي ژاپن، كره جنوبي و چين صورت ميگيرد. در نهايت مجموعهاي از توصيههاي سياستي با هدف بهبود وضعيت مالكيت فكري و سياستگذاري فناوري در سطح كلان كشور مطرح ميشود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - دانشگاه كارآفرين ، نظام ملي نوآوري و توسعه مبتني بر دانايي
        مهدی فاتح راد حمید رضا  تقی یاری
        تحقق توسعه مبتني بر دانايي كه از محورهاي اصلي چشمانداز 20 ساله و برنامه چهارم توسعه كشور است، نيازمند تشكيل و توسعه نظام ملي نوآوري به عنوان هادي و تسهيلكننده نظاممند تحقق نوآوري در سطوح كلان، ميانه و خرد در جامعه است. اين نظام با محوريت و بر پايه دانشگاه كارآفرين به عن چکیده کامل
        تحقق توسعه مبتني بر دانايي كه از محورهاي اصلي چشمانداز 20 ساله و برنامه چهارم توسعه كشور است، نيازمند تشكيل و توسعه نظام ملي نوآوري به عنوان هادي و تسهيلكننده نظاممند تحقق نوآوري در سطوح كلان، ميانه و خرد در جامعه است. اين نظام با محوريت و بر پايه دانشگاه كارآفرين به عنوان نسل سوم دانشگاه، ظهور و بروز پيدا ميكند. بدين ترتيب، با بروز تحول در دانشگاه هاي سنتي و پذيرش نقش توسعه اقتصادي، دانشگاه كارآفرين علاوه بر آموزش و پژوهش، عامل تحقق نوآوري فناورانه به ويژه در فضاي فناوريهاي پيشرفته ميگردد و از اين طريق پايه هاي نظام ملي نوآوري مستحكم و زمينه براي تحقق توسعه مبتني بر دانايي فراهم ميشود. اين امر در كشورهاي مختلف دنيا و مستقل از فرهنگ و بوم داراي نمونه هاي موفق فراواني است كه بر پايه مفاهيم ياده شده به برخي از آنها ميپردازيم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - پژوهش و فناوري در نظام ملي نوآوري كشور
        بهزاد سلطانی
        يك مطالعه تطبيقي بين نظام ملي نوآوري ، نظام پژوهشي و نظام فناوري در مورد ورودي ها ، خروجي ها ، فرايندها، اهداف و راهبردها نشان مي دهد كه تفاوت بسياري بين آنها وجود دارد . نگاه نظام ملي نوآوري كامل تر و جامع تر است و خطاي كم تري خواهد داشت . اين مطالعات در مورد كشور انجا چکیده کامل
        يك مطالعه تطبيقي بين نظام ملي نوآوري ، نظام پژوهشي و نظام فناوري در مورد ورودي ها ، خروجي ها ، فرايندها، اهداف و راهبردها نشان مي دهد كه تفاوت بسياري بين آنها وجود دارد . نگاه نظام ملي نوآوري كامل تر و جامع تر است و خطاي كم تري خواهد داشت . اين مطالعات در مورد كشور انجام شده اند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - سنجش شاخص دستيابي به فناوري و نوآوري در ايران در مقايسه با کشورهاي جهان
        سعید کیان پور علیرضا صالحی
        بررسي‌ها نشان مي‌دهد که فعاليت‌هاي مربوط به توسعه فناوري و نوآوري، به عنوان پيشران‌هاي اصلي رشد اقتصادي محسوب مي‌شود. هدف از اين مقاله معرفي شاخص جهاني نوآوري (GII) و شاخص دستيابي به فناوري (TAI) و بررسي وضعيت ايران در اين شاخص‌هاست. در شاخص جهاني نوآوري، کشورمان در سال چکیده کامل
        بررسي‌ها نشان مي‌دهد که فعاليت‌هاي مربوط به توسعه فناوري و نوآوري، به عنوان پيشران‌هاي اصلي رشد اقتصادي محسوب مي‌شود. هدف از اين مقاله معرفي شاخص جهاني نوآوري (GII) و شاخص دستيابي به فناوري (TAI) و بررسي وضعيت ايران در اين شاخص‌هاست. در شاخص جهاني نوآوري، کشورمان در سال 2014، رتبه 120 را کسب کرده است. آنچه از مطالعه گزارش‌هاي پيشين شاخص جهاني نوآوري به دست مي‌آيد نشان مي‌دهد که کشورمان نتوانسته جايگاه خود را حفظ يا بهبود بخشد. شاخص جهاني نوآوري از ترکيب 21 متغير اصلي تشکيل شده است که کشورمان در متغيرهاي آموزش عالي، تحقيق و توسعه، خلق دانش و زيرساخت عمومي از وضعيت بهتري نسبت به ساير متغيرها برخوردار است. در متغيرهاي محيط سياسي، تجارب و رقابت، انتشار دانش و آثار دانش، کمترين امتياز را در بين ساير متغيرها کسب کرده است. به عبارت ديگر، کشورمان در ارکان ورودي خصوصاً در بخش آموزش عالي از جايگاه نسبتاً خوبي برخوردار است اما در ارکان خروجي وضعيت مطلوبي ندارد. شاخص ديگر شاخص دستيابي به فناوري است، اين شاخص شامل ايجاد فناوري جديد، انتشار نوآوري‌هاي جديد، انتشار نوآوري‌هاي قديمي و مهارت‌هاي انساني است که در اين شاخص در گروه کشورهاي متوسط قرار گرفته‌ايم. مطالعه شاخص‌هاي ترکيبي نشان مي‌دهد سياستگذاران بايد توجه بيشتري براي بهبود شرايط نوآوري داشته باشند تا يافته‌هاي علمي و نتايج تحقيقات و نوآوري و خلق ثروت براي اجتماع ايجاد شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - تبيين فرآيند نوآوري فناورانه: از توليد تا تجاري‌سازي و انتشار ايده
        یاسر قاسمی نژاد
        نوآوري نه ‌تنها پايه و اساس فناوري بوده، بلکه به‌عنوان محرک تغييرات فناورانه در سازمان‌ها محسوب مي‌شود. يعني تحول و تکامل در فنّاوري، به خلاقيت و نوآوري بستگي دارد. به ‌اين ‌ترتيب که سازمان‌هاي صنعتي توسط فرآيندي از محصولات و خدمات جديد و نوآورانه باعث تغييرات در مرزه چکیده کامل
        نوآوري نه ‌تنها پايه و اساس فناوري بوده، بلکه به‌عنوان محرک تغييرات فناورانه در سازمان‌ها محسوب مي‌شود. يعني تحول و تکامل در فنّاوري، به خلاقيت و نوآوري بستگي دارد. به ‌اين ‌ترتيب که سازمان‌هاي صنعتي توسط فرآيندي از محصولات و خدمات جديد و نوآورانه باعث تغييرات در مرزهاي فناوري مي‌شوند. با نظر به تحقيقات انجام‌شده در زمينۀ نوآوري مشاهده مي‌شود که محققان زيادي به اهميت فرآيند نوآوري، در ارتقاي رقابت‌پذيري و بهره‌وري سازمان اشاره کرده‌اند. اما تحقيق جامعي به‌صورت ويژه در ارتباط با تبيين مراحل حياتي در فرآيند نوآوري فناورانه و تعيين شاخص‌هاي ضروري جهت پياده‌سازي موفق اين مراحل مشاهده نشده است. در اين تحقيق با بررسي مطالعات گذشته در ارتباط با فرآيند نوآوري تلاش گرديده تا با استفاده از روش تحليل محتواي يک دسته‌بندي جديدي از ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌هاي حياتي در فرآيند نوآوري فناورانۀ سازمان، ارائه گردد. با مرور و بررسي نظريات محققين مختلف در ارتباط با موضوع فرآيند نوآوري فناورانه، نتيجه تحقيق در قالب سه بعد «توليد ايده»، «پياده‌سازي ايده» و «تجاري‌سازي و انتشار» همراه با مؤلفه‌ها و شاخص‌هاي مربوطه تقسيم‌بندي شد. بعد ارزيابي و پياده‌سازي ايده از مهم‌ترين ابعاد (مراحل) فرآيند نوآوري فناورانه است. لذا سازمان‌ها بايد تحقق اين مرحله را مورد توجه بيشتري قرار دهند. نهايتاً شاخص‌هاي وجود فرآيند پرورش مفاهيم ايده به شکل عملي و قابل کاربرد، شناسايي مسائل و نيازهاي سازمان، وجود آزادي عمل براي کارکنان در انجام فرآيند کاري و همچنين استفاده از دانش بازاريابي و مهارت‌هاي فروش و انتشار از عمده‌ترين شاخص‌هاي مؤثر در پياده‌سازي فرآيندهاي نوآوري فناورانه بوده‌اند. پرونده مقاله